بر اساس داده‌های آماری اتحادیه اروپا در سال 2021، کشور آلمان یکی از کمترین نرخ‌های بیکاری را در میان کشورهای عضو این اتحادیه دارد. نرخ بیکاری جوانان در این کشور حدود 6 درصد است که نشان‌دهنده فرصت‌های شغلی عالی در آلمان است. به‌علاوه این کشور یکی از کشورهایی است که در سال‌های اخیر تعداد زیادی از جوانان مستعد و متخصص را به‌عنوان نیروی کار خارجی وارد کرده است. این جوانان با دریافت ویزای کار آلمان می‌توانند وارد یک مسیر شغلی موفق، جذاب و سودمند شوند که درنهایت آن‌ها را راضی به مهاجرت کاری به آلمان بکند.
در سطح جهانی، آلمان چهارمین اقتصاد بزرگ در دنیاست و رتبه سوم صادرات را دارند. این کشور حتی بعد از همه‌گیری ویروس کرونا نیز موفق به حفظ پایداری اقتصادی خود شده است. این کشور دارای کارخانه‌های بزرگی مانند BMW، دایملر، آلیانز و زیمنس است که در همه جای جهان شناخته می‌شوند و فروش هریک از این شرکت‌ها از فروش سالانه نفت ایران بسیار بیشتر است. به دلیل وجود این شرکت‌های بزرگ و تعداد زیادی از شرکت‌های کوچک و کمبود نیروی کار، اکنون دریافت ویزای کار در آلمان یکی از بهترین روش‌های مهاجرت به این کشور است. حال سوال اینجاست که انواع این ویزای کار آلمان چیست و چگونه می‌توان آن را دریافت کرد؟ در ادامه این مقاله اطلاعات کاملی در خصوص این موضوع به شما می‌دهیم.
چه کسانی می‌توانند برای مهاجرت کاری به آلمان درخواست دهند؟
آلمان یکی از مقاصد مناسب برای مردم کشورهای جهان سوم ازجمله ایران است که در صورت داشتن مهارت یا استعداد مشخصی می‌توانند برای مدتی طولانی در این کشور اقامت کنند. طبق قانون اقامت، متقاضیان ویزای کار آلمان در صورت حضور در یکی از گروه‌های زیر می‌توانند به کسب مجوز ورود به این کشور بیشتر از سایرین امیدوار باشند.
- محققان با دانش فنی خاص
- اساتید دانشگاه‌های معتبر با رزومه علمی قدرتمند
- مدیران و متخصصینی که قصد انتقال شرکت و موسسه خود به این کشور را دارند.
علاوه بر این گروه‌ها، افراد دیگر در صورت دریافت یک پیشنهاد کاری از شرکتی خاص در آلمان یا اثبات مهارت‌های خود می‌توانند برای دریافت ویزای کار در آلمان اقدام کنند.
شرایط و مراحل دریافت ویزای کار آلمان
شما باید برای دریافت ویزای کار آلمان از طریق یک نمایندگی معتبر این کشور اقدام کنید. سفارت آلمان، کنسولگری، یک مرکز درخواست ویزا، سفارت یا کنسولگری آلمان در کشور همسایه یا در کشور دیگری که آلمان رسیدگی به درخواست‌های ویزا برای مردم ایران را به آنجا سپرده است. شرایط عمومی برای اتباع کشورهای جهان سوم که مدرک دانشگاهی یا مدرک حرفه‌ای غیردانشگاهی دارند، به‌صورت زیر است.
- در حرفه موردنظر شخص در آلمان کمبود نیروی ماهر وجود داشته باشد.
- شخص یک پیشنهاد شغلی مشخص داشته باشد.
- مدارک تحصیلی با مدارک آلمانی معادل‌سازی شوند.
درصورتی‌که این شرایط را دارید، می‌توانید با طی کردن مراحل زیر، ویزای کار آلمان را دریافت کنید.
- پیشنهاد کار در آلمان را دریافت کنید.
- قرارداد کاری را ببندید و مشخص کنید که برای چه مدتی در آلمان کار خواهید کرد.
- اسناد موردنیاز را فراهم کرده و برای مصاحبه ویزای کار در آلمان وقت بگیرید.
- هزینه ویزا را پرداخت کنید.
- در مصاحبه شرکت کرده و دلایل ورود به آلمان و شرایط کار خود را به‌طور کامل شرح دهید.
- منتظر دریافت پاسخ مصاحبه سفارت باشید. زمان رسیدگی به درخواست‌های ویزای کار طولانی‌مدت در آلمان از یک تا سه ماه متفاوت است. البته این زمان به تعداد درخواست‌هایی که به سفارت رسیده‌اند و شرایط شما نیز بستگی دارد.
- در صورت تایید برای سایر مراحل اداری مهاجرت کاری به آلمان اقدام کنید. در صورت رد درخواست نیز می‌توانید تقاضای تجدیدنظر دهید.
مدارک موردنیاز برای دریافت ویزای کار در آلمان
علاوه بر تلاش برای پیدا کردن یک شغل و سپس شرکت در مصاحبه سفارت، باید مدارک مختلفی را ارائه دهید. توجه داشته باشید که این مدارک قسمت مهمی از درخواست مهاجرت کاری به آلمان را پوشش می‌دهند. به همین دلیل باید در تهیه آن‌ها دقت بسیاری به خرج دهید. مدارک موردنیاز برای ویزای کار آلمان به شرح زیر است.
- دو فرم درخواست که با دقت پر و امضا شده‌اند
- دو عکس از گذرنامه (قبل از تهیه عکس‌ها حتما شرایط آن‌ها را در سایت سفارت آلمان بخوانید. چراکه این شرایط بسیار سختگیرانه هستند.)
- گذرنامه ملی معتبر
- تاییدیه محل اقامت
- بیمه سلامت؛ این مدرک شامل گواهی اجباری از کارفرمای آلمانی می‌شود که باید از تاریخ استخدام فعال شود. اگر کار شما شامل بیمه درمانی اجباری نمی‌شود، باید یک بیمه مسافرتی جداگانه برای بازه زمانی از ورود به آلمان تا زمان شروع به کار تهیه کنید.
- قرارداد کاری با جزئیاتی مانند مقدار حقوق ناخالص سالیانه و شرح مفصل شغل در آلمان
- رزومه کاملا به‌روز که نشان‌دهنده شرایط تحصیلی و تجربه شغلی شماست.
- مدارک تحصیلی، گواهینامه‌ها یا هر چیز دیگری که صلاحیت شما را برای دریافت این شغل ثابت کند.
- نامه شخصی که هدف دقیق از دریافت ویزای کار آلمان و مدت اقامت را توضیح دهد.
- گواهی اثبات عدم سوءپیشینه کیفری
- رسید پرداخت هزینه‌های رسیدگی به درخواست ویزا (این مبلغ برای ویزای کار طولانی‌مدت 75 یورو است.)
انواع ویزای کار آلمان
کشور آلمان به‌منظور جذب نیروهای متخصص و آسان‌تر کردن مهاجرت کاری به آلمان، انواع مختلفی از ویزاهای کاری را برای متقاضیان در نظر گرفته است. اعتبار این ویزاها معمولا تا زمانی است که شما در آلمان مشغول به کار هستید و بعد از اتمام قرارداد کاری، در صورت عدم تمدید دوباره آن، به‌احتمال‌زیاد باید مجددا از آلمان خارج شوید. در ادامه این بخش انواع ویزاهای کاری آلمان را شرح می‌دهیم.
-
ویزای جست‌وجوی کار آلمان (job seeker visa)
ویزای جست‌وجوی کار آلمان روشی برای اقامت کوتاه‌مدت در آلمان است که به شما اجازه می‌دهد برای مدتی در آلمان زندگی کرده و به دنبال کار باشید. بر اساس قانون ویزای کار در آلمان، متقاضیان این ویزا تا شش ماه اجازه اقامت موقت در آلمان را دارند و در این مدت می‌توانند برای پیدا کردن کار تلاش کنند. در پایان شش ماه اگر شخص کار موردنظر خود را پیدا کرده باشد، می‌تواند مجوز کار در آلمان یا کارت آبی اتحادیه اروپا را دریافت کرده و در این کشور مشغول به کار شود. درصورتی‌که شخص کاری پیدا نکرد، نمی‌تواند این ویزا را تمدید کند و باید به کشور خود برگردد.
توجه داشته باشید که ویزای جست‌وجوی کار با ویزای کار آلمان متفاوت است. داشتن این ویزا تنها به شما این امکان را می‌دهد که برای مدتی در آلمان زندگی کرده و در طول این مدت به دنبال کار باشید. این ویزا تنها به افرادی با شرایط خاص تعلق می‌گیرد و البته اتباع برخی کشورهای خاص مانند کشورهای عضو اتحادیه اروپا نیازی به دریافت این ویزا ندارند؛ اما با داشتن ویزای کار آلمان، نیازی به جست‌وجو برای شغل ندارید و بلافاصله بعد از ورود به آلمان مشغول کار خواهید شد. نکته مهم اینکه اگر در مدتی کمتر از 6 ماه شغل موردنظر خود را پیدا کردید، باید برای مجوز اقامت درخواست دهید و نمی‌توانید با این ویزا کار خود را شروع کنید.
برای دریافت ویزای جست‌وجوی کار آلمان باید شرایط زیر را داشته باشید.
- داشتن حداقل 18 سال تمام
- مدرک کارشناسی یا کارشناسی ارشد از یکی از دانشگاه‌های آلمان یا مدارک معادل خارجی آن
- حداقل 5 سال تجربه کاری در زمینه مربوط به تحصیلات
- اثبات توان مالی برای تامین هزینه‌ها در طول اقامت در آلمان
- تهیه بیمه درمانی برای طول مدت اقامت در آلمان
مدارک موردنیاز برای دریافت این ویزا شامل موارد زیر می‌شود.
- دو فرم درخواست که با دقت پر و امضا شده است.
- کپی گذرنامه با حداقل شش ماه اعتبار بعد از تاریخ درخواست
- عکس پرسنلی یکسان با فرمت گذرنامه و کپی شناسنامه
- نامه‌ای کتبی که در آن اهداف ورود به آلمان، برنامه‌ریزی برای یافتن شغل و برنامه‌های شغلی جایگزین در صورت پیدا نکردن شغل را توضیح داده‌اید.
- کپی مدارک تحصیلی و گواهی‌های سابقه کار
- رزومه شغلی و تخصصی
- اسنادی که تمکن مالی شما در طول اقامت در آلمان را ثابت می‌کنند.
- تعیین محل اقامت در آلمان پس از ورود
- اثبات بیمه درمانی سفر
- مدارک وضعیت تاهل شامل سند ازدواج، شناسنامه متقاضی، همسر و فرزندان (درصورتی‌که شخص متاهل است.)
- رسید پرداخت هزینه‌های ویزا (هزینه درخواست ویزای جست‌وجوی کار در آلمان 75 یورو است که در صورت رد تقاضا به شما پس داده نمی‌شود.)
- مدرک زبان آلمانی و توصیه‌نامه‌های امضاشده از افراد معتبر (این دو مدرک جزء امتیازات شما محسوب می‌شوند.)
-
ویزای اشتغال عمومی آلمان (Germany General Employment Visa)
این ویزا از انواع طولانی‌مدت ویزای کار آلمان است که تنها به افرادی با دو شرط زیر تعلق می‌گیرد.
- افرادی که صلاحیت حرفه‌ای آن‌ها کاملا تایید شده است.
- افرادی که پیشنهاد عینی و قرارداد کار رسمی دارند.
-
ویزای اشتغال ویژه آلمان (Germany Special Employment Visa)
آلمان برای افرادی که در حوزه خاصی تخصص و مهارت دارند و مایل به کار در آلمان هستند، ویزای اشتغال ویژه را در نظر گرفته است. این ویزا به فارغ‌التحصیلان دانشگاهی با دانش حرفه‌ای خاص، اساتید دانشگاه با مدارج علمی برجسته و مدیران باتجربه با پیشنهاد شغلی با حداقل دستمزد 86400 یورو در سال می‌توانند این ویزا را دریافت کنند. تنها شرایطی که متقاضیان این ویزا باید داشته باشند، اثبات تمکن مالی برای اقامت در آلمان و داشتن قرارداد کاری معتبر است.
برای این افراد تمکن مالی یعنی ارائه مدارکی که ثابت می‌کند شخص می‌تواند روزانه 45 یورو درآمد داشته باشد تا خرج روزانه خود در خاک آلمان را بپردازند. اسناد لازم برای اثبات تمکن مالی شامل صورتحساب‌های مالی شخصی در سه ماه گذشته، سپرده‌های ثابت، تایید کتبی والدین یا حامی مالی که در طول مدت اقامت همه هزینه‌ها شخص را می‌پردازند و… است.
-
ویزای تجاری (Business Visa)
اگر می‌خواهید برای اهداف تجاری به آلمان بیایید، باید ویزای تجاری را دریافت کنید. این ویزا نوعی از ویزای کار آلمان است که به شما این امکان را می‌دهد که در مدت 6 ماه حداکثر 90 روز در خاک آلمان اقامت داشته باشید. این ویزا مجوز چند بار ورود دارد؛ بنابراین در مدت 6 ماه می‌توانید برای انجام امور تجاری، عقد قرارداد و رفتن به جلسات و قرارها به کشور آلمان رفت‌وآمد داشته باشید.
-
ویزای فریلنسری (freelancer visa)
کارهای فریلنسری باعث شده است که مرزهای جغرافیایی از بین بروند و افراد بتوانند در هر نقطه‌ای از دنیا از هر جای دیگری پروژه دریافت کنند. فریلنسرها افرادی مستقل هستند که مهارت یا تخصص مشخصی دارند که از آن برای بازاریابی و ارائه خدمات به مشتریان استفاده می‌کنند. در حال حاضر با توسعه شبکه‌های اجتماعی و استفاده از اینترنت، افراد زیادی به‌صورت فریلنسینگ فعالیت می‌کنند و کشور آلمان امکان دریافت ویزای کار آلمان از این طریق را برای آن‌ها فراهم کرده است.
ویزای فریلنسری نوعی ویزای کار در آلمان است که توسط دولت آلمان برای افرادی که در یکی از حرفه‌های تعیین‌شده به‌صورت آزاد فعالیت می‌کنند، صادر می‌شود. این فعالیت‌ها می‌تواند شامل فعالیت‌های خوداشتغالی آکادمیک، هنری، ادبی، آموزشی و تحصیلی باشد. همچنین هر حوزه دیگری که شخص بتواند از طریق فریلنسینگ از آن کسب درآمد کند، به شرطی که شرایط زیر را داشته باشد موردقبول است.
- این حرفه باید درآمد کافی برای شروع و حفظ سرمایه شما جهت اقامت در آلمان را داشته باشد.
- منافع اقتصادی یا نیازهای منطقه را برطرف کند.
- برای اقتصاد محلی منفعت مالی داشته باشد.
مدارک موردنیاز برای دریافت ویزای فریلنسری شامل موارد زیر است.
- کپی گذرنامه
- کپی ترجمه‌شده مدرک دانشگاهی
- هنرمندان و معلمان زبان نیاز به مدارکی برای اثبات درآمد منظم خود دارند.
- اطلاعاتی در مورد نوع، دامنه و شرح شغل
- قراردادهای حق‌الزحمه
- رزومه حرفه‌ای شامل جزئیات شغل، گواهینامه‌های صلاحیت، حامیان مالی
- بیمه درمانی (اثبات تمکن مالی برای دریافت بیمه درمانی نیز کافی است)
- اثبات تمکن مالی برای اجاره خانه یا اثبات مالکیت خانه
- رسید پرداخت هزینه درخواست ویزا (60 یورو)
-
کارت آبی اتحادیه اروپا (European Blue Card)
به‌طورکلی اتباع اتحادیه اروپا و کشورهایی مانند ایسلند، نروژ، سوئیس، اسرائیل و کره جنوبی برای داشتن شغل در آلمان نیازی به دریافت ویزای کار آلمان ندارند. بااین‌حال ممکن است در مواردی متقاضیان این کشورها شرایط لازم برای دریافت جایگاه شغلی را نداشته باشند و شخصی از کشورهای دیگر برای این موقعیت شغلی مناسب‌تر باشد. در چنین مواردی این شخص می‌تواند از کارت آبی اتحادیه اروپا استفاده کند. برای دریافت کارت آبی اروپا شخص باید شرایط زیر را داشته باشد.
- دارای مدرک کارشناسی یا کارشناسی ارشد باشد.
- یک سال قبل از مهاجرت کاری به آلمان با حداقل درآمد 55200 یورو موقعیت شغلی خود را تثبیت کرده باشد.
دریافت کارت آبی اتحادیه اروپا 140 یورو هزینه دارد. این کارت به افراد اجازه می‌دهد که برای مدت 4 سال در آلمان بمانند و در صورت اثبات صلاحیت خود بعد از مدت 21 تا 33 ماه می‌توانند اجازه اقامت دائم در آلمان را نیز دریافت کنند. شانس دریافت اقامت دائم برای افرادی که می‌توانند در سطح B1 آلمانی صحبت کنند، بسیار بیشتر است. با داشتن کارت آبی همسر و فرزندان شخص نیز می‌توانند به آلمان وارد شوند و مجوز کار در این کشور را دریافت کنند.
-
ویزای فارغ‌التحصیلان و کمبود نیروی ماهر (Graduates and Shortage Occupations)
تقریبا یک‌میلیون و دویست هزار فرصت شغلی قطعی در آلمان وجود دارد و آلمان برای پر کردن همه این فرصت‌ها، نیروی ماهر کافی در اختیار ندارد. به همین دلیل امیدوار است با جذب 25000 نیروی ماهر خارجی از طریق ویزای فارغ‌التحصیلان و کمبود نیروی ماهر، این موقعیت‌های خالی را پر کند. این ویزا برای افراد متخصص و ماهر در کشورهای جهان سوم که به دنبال دریافت ویزای کار آلمان هستند، بسیار عالی است.
افرادی که دارای مدرک تحصیلی یا تجربه حرفه‌ای در رشته‌های IT، مهندسی و بهداشت و درمان هستند، می‌توانند به دریافت این ویزا امید داشته باشند. فارغ‌التحصیلانی که وارد مشاغل کمبود می‌شوند، سالانه 43060 یورو دستمزد می‌گیرند که این میزان با دستمزد همکاران آلمانی آن‌ها یکی است. این میزان از سقف درآمدی تعیین‌شده برای ورود فارغ‌التحصیلان از راه‌های دیگر یعنی 55200 یورو کمتر است.
در جدول زیر خلاصه‌ای از انواع ویزای کار آلمان را برای شما آورده‌ایم.
| نام ویزا | مدت‌زمان اقامت | مناسب برای | امکان تمدید |
| جست‌وجوی کار | 6 ماه | افراد جویای کار که موفق به یافتن کار به‌صورت آنلاین نشده‌اند. | ندارد |
| اشتغال عمومی | به مدت قرارداد کاری | افراد متخصص با قرارداد کار مشخص | دارد |
| اشتغال ویژه | به مدت قرارداد کاری | مدیران، متخصصان و افراد با مهارت‌های خاص | دارد |
| فریلنسری یا خوداشتغالی | بسته به نوع شغل متفاوت است. | کارآفرینان یا افرادی که در حوزه‌های مختلف به‌صورت فریلنسینگ کار می‌کنند. | بستگی به شرایط دارد |
| تجاری | 6 ماه (با امکان اقامت 90 روزه) | تاجران و افرادی که نیاز دارند برای دوره‌ای به آلمان رفت‌وآمد داشته باشند. | ندارد |
| کارت آبی | به مدت قرارداد کاری (با امکان تبدیل به اقامت دائم) | افراد متخصصی که شرایط بهتری نسبت به اتباع کشورهای خاص با امکان ورود بدون ویزا دارند. | معمولا نیازی ندارد |
| کمبود نیروی ماهر | به مدت قرارداد کاری | فارغ‌التحصیلان رشته‌های مختلف که در حوزه‌های موردنیاز آلمان مهارت دارند. | دارد |
بعد از دریافت ویزای کار آلمان چه باید کرد؟
پس از دریافت ویزای کار در آلمان، می‌توانید آزادانه به آلمان سفر کنید. البته بعد از ورود به آلمان لازم است کارهای دیگری را نیز انجام دهید که به شما اجازه اقامت در آلمان داده شود. بعد از ورود به آلمان، باید به نزدیک‌ترین دفتر خارجی در محل زندگی خود بروید و در مصاحبه‌ای شرکت کنید. برای شرکت در مصاحبه بعضی از این دفاتر باید وقت قبلی گرفته باشید. در طول این مصاحبه باید مدارک لازم برای اجازه اقامت خود را نیز ارائه دهید که شامل موارد زیر می‌شوند.
- پاسپورت معتبر
- فرم درخواست مجوز اقامت
- دو عکس پرسنلی مشابه عکس گذرنامه
- گواهی عدم سوءپیشینه کیفری
- مدرک زبان آلمانی
- تایید بیمه درمانی
- قرارداد کاری یا مدارک اثبات پیشنهاد شغلی
- رسید پرداخت هزینه‌های دریافت مجوز اقامت (140 یورو)
بعد از تایید این مدارک، مجوز اقامت در آلمان برای شما صادر می‌شود که زمان آن بستگی به زمان قرارداد کاری شما دارد. به‌عنوان‌مثال اگر قرارداد شما 2 ساله است، مجوز اقامت شما نیز تا 2 سال معتبر خواهد بود. بااین‌حال تا زمانی که موقعیت شغلی خود را حفظ کنید، می‌توانید آن را به تعداد دفعات نامشخصی تمدید کنید.
شرایط همراه در ویزای کار آلمان چگونه است؟
درصورتی‌که با قرارداد کاری برای مهاجرت کاری به آلمان اقدام می‌کنید، ممکن است شرکت این امکان را برای شما فراهم کند که خانواده خود را همراه با خود ببرید. در این صورت کار شما برای بردن همسر و فرزندان بسیار راحت‌تر خواهد بود. در سایر موارد کشور آلمان برای همراهی همسر و فرزندان شرایط سختگیرانه ای دارد. مقررات عمومی برای صدور مجوز ویزای همراهی شامل موارد زیر می‌شود.
- اثبات تمکن مالی برای تامین هزینه‌های اقتصادی همه اعضای خانواده
- امکان تامین مسکن برای خانواده
- در بعضی موارد لازم است که همسر شما دانش اولیه زبان آلمانی داشته باشد.
- فرزندان کمتر از 18 سال و ازدواج‌نکرده ویزای همراهی را دریافت می‌کنند.
سخن پایانی
مهاجرت کاری به آلمان برای مردم کشورهای جهان سوم یک امتیاز بسیار خوب محسوب می‌شود. چراکه در این کشور نرخ بیکاری بسیار پایین است و فرصت‌های شغلی فراوانی برای خارجی‌ها وجود دارد. آلمان از نیروهای خارجی متخصص استقبال می‌کند و حقوق خوبی به این افراد می‌دهد. برای دریافت ویزای کار آلمان شرایط سختی وجود ندارد؛ اما شخص نکات ریزی در آماده‌سازی مدارک مانند تهیه عکس هست که عدم رعایت آن‌ها ممکن است باعث رد تقاضای ویزای کار در آلمان شود.
منابع
https://www.germany-visa.org/work-employment-visa/
https://www.schengenvisainfo.com/germany-visa/job-seeker-visa/
https://visaguide.world/europe/germany-visa/long-stay/employment/
https://www.internations.org/go/moving-to-germany/visas-work-permits
